Σάββατο 14 Απριλίου 2018

Δημιουργικές εργασίες στο Λύκειο


Οι  Δημιουργικές Εργασίες (Δ.Ε.) έχουν συνθετικό-δημιουργικό χαρακτήρα και αποσκοπούν στην ανάπτυξη της δημιουργικής ικανότητας και στην καλλιέργεια του ερευνητικού πνεύματος του μαθητή. Ο σκοπός αυτός πρέπει να υπηρετείται τόσο με την αναζήτηση στοιχείων από διαφορετικές πηγές και πόρους, όσο και με την τελική σύνθεση των στοιχείων αυτών. Θα πρέπει να δίνεται μεγαλύτερη έμφαση στη διαδικασία εκπόνησης της Δ.Ε.  και στη δημιουργικότητα και λιγότερο στην εξαντλητική διερεύνηση του υπό μελέτη θέματος.



Θα πρέπει να έχουμε συνέχεια στο μυαλό μας το Βασικό ερώτημα:

Για ποιους λόγους  η εργασία είναι δημιουργική;




Οι  δημιουργικές εργασίες στο μάθημα της Φυσικής είναι ομαδικές ( συνιστάται) ή ατομικές.

Οι καθηγητές:
Διαμορφώνουν τα προτεινόμενα θέματα ανά διδασκόμενο μάθημα στην Α' ή Β' τάξη και συντάσσουν το υπόδειγμα Ι[1] στο οποίο αναγράφουν τον τίτλο της Δ.Ε. , τις λέξεις κλειδιά, τους στόχους, το Μάθημα/Κεφάλαιο/Ενότητα στα οποία αναφέρεται, τα προσδοκώμενα μαθησιακά αποτελέσματα.
Κοινοποιούν τα προτεινόμενα θέματα στους μαθητές.
Προτείνουν και δίνουν διδακτικό υλικό και πηγές που μπορούν να αξιοποιηθούν από τους μαθητές ( βιβλία, φωτοτυπίες, ηλεκτρονικές διευθύνσεις, κλπ)
Ενημερώνουν τους μαθητές για το τρόπο σύνταξης της βιβλιογραφίας. 
Δίνουν στις τελικές ομάδες εργασίας κατά την 1η συνάντηση, το "Σχέδιο για την εκπόνηση Δημιουργικής Εργασίας"-υπόδειγμα ΙΙ. (αυτό μπορεί να τροποποιηθεί ανάλογα με το είδος της ΔΕ)

Στις ομάδες εργασίας με τις οποίες υλοποιούνται οι δημιουργικές εργασίες οι μαθητές
  • αναλαμβάνουν ρόλους και καθήκοντα
  • συλλέγουν πληροφορίες
  • αξιολογούν το υλικό τους ( το δικό τους και το προτεινόμενο από τον καθηγητή τους)
  • ερευνούν και πειραματίζονται
  • συμπληρώνουν το υπόδειγμα ΙΙ που τους έχει δοθεί
  • δημιουργούν και συγγράφουν  
  • παρουσιάζουν την εργασία τους γραπτά ή/και προφορικά.

Το τελικό προϊόν της Δ.Ε. είναι η παραδοτέα Ερευνητική Αναφορά και πιθανό Τέχνημα που έχει δημιουργηθεί.
Η παραδοτέα Ερευνητική Αναφορά  προτείνεται να:
Είναι γραμμένη σε Word (δίνονται οδηγίες στους μαθητές για τη μορφή που θα έχει)
Περιλαμβάνει:Τίτλο - Μάθημα - Τάξη - Ονόματα μαθητών (1η σελίδα)
     Περίληψη (2η σελίδα)
     Κυρίως Δομή (2-5 σελίδες) όπου γράφονται: 
     ΕΙΣΑΓΩΓΗ (διατυπώνεται το πλαίσιο στο οποίο  εντάσσεται το κύριο ερευνητικό ερώτημα ), ΤΟ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΕΡΩΤΗΜΑ, ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ, ΠΑΡΑΘΕΣΗ ΤΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΠΟΥ ΑΠΑΝΤΟΥΝ ΣΤΟ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΕΡΩΤΗΜΑ.
     Συμπεράσματα από την διαδικασία
     Βιβλιογραφία 
                                                               
Αξιολόγηση Δημιουργικής Εργασίας: Χρησιμοποιείται κλίμακα διαβαθμισμένων κριτηρίων[2] για την οποία έχουν ενημερωθεί οι μαθητές.

Πως γράφουμε τη βιβλιογραφία που χρησιμοποιήθηκε σε μια Δ. Ε.;

Γενικά μπορεί να ακολουθηθεί η παρακάτω μορφή (βιβλιογραφικό πρότυπο Harvard):
Βιβλία:  Επίθετο συγγραφέα, (κόμμα) αρχικό ονόματος συγγραφέα.(τελεία) ( Έτος έκδοσης σε παρένθεση). Τίτλος του έργου(με πλάγια γράμματα και στο τέλος τελεία). Έκδοση. Τόπος έκδοσης: Εκδότης.
Παράδειγμα
Βάρβογλης, Χ. (2011). Ιστορία και Εξέλιξη των Ιδεών στη Φυσική. Θεσσαλονίκη: ΠΛΑΝΗΤΑΡΙΟ Θεσσαλονίκης.
Άρθρο σε περιοδικό: Επίθετο, αρχικό ονόματος συγγραφέα. (Χρονολογία έκδοσης). "Τίτλος άρθρου". Όνομα περιοδικού(με πλάγια γράμματα και στο τέλος κόμμα), (αριθμός τεύχους), αριθμός σελίδων.
Λήμμα σε λεξικό  εγκυκλοπαίδεια:  Τίτλο λήμματος. (Χρονολογία έκδοσης). Όνομα εγκυκλοπαίδειας (Τόμος …. σελ. ……..). Τόπος έκδοσης: Εκδότης
Άρθρο από το  Διαδίκτυο: Επίθετο, Όνομα(αρχικά). , Έτος δημοσίευσης. Τίτλος άρθρου (με πλάγια γράμματα). Διαθέσιμο σε: URL (Ανακτήθηκε ημέρα, μήνας, έτος)
Πρακτικά συνεδρίων: Επώνυμο (ή επώνυμα), Αρχικό ονόματος συγγραφέα. (Χρονολογία έκδοσης). "Τίτλος εισήγησης". Όνομα συνεδρίου. Τοποθεσία και ημερομηνία συνεδρίου. Τόπος έκδοσης: Εκδότης, σελίδες.
Ταινίες ή Βίντεο: Δημιουργό , έτος. Τίτλος ταινίας

Ψηφιακό υλικό που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την εκπόνηση Δ.Ε. Φυσικής

Χρήσιμες διευθύνσεις:

Αναζήτηση σε ελληνικό ψηφιακό περιεχόμενο επιστήμης και πολιτισμού - http://www.openarchives.gr

Βιβλιοθήκη Ιδρύματος Ευγενίδου (ηλεκτρονικός κατάλογος + Ψηφιακή Βιβλιοθήκη) - http://www.eef.edu.gr

Εθνικό Αρχείο Διδακτορικών Διατριβών - http://www.didaktorika.gr/eadd/

Εθνικό Αστεροσκοπείο -  http://www.noa.gr/index.php?lang=el

Εθνικό Κέντρο Έρευνας Φυσικών Επιστημών "Δημόκριτος" -http://www.demokritos.gr/Contents.aspx?CatId=182

Εκπαιδευτική τηλεόραση - http://www.edutv.gr/

Ελληνικά Ακαδημαϊκά και ηλεκτρονικά συγγράμματα  και βοηθήματα - http://repository.kallipos.gr/

Ηλεκτρονικά Διαδραστικά βιβλία -  http://ebooks.edu.gr/new/

Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής πολιτικής -  http://iep.edu.gr/library/index.php

Πανεπιστήμιο του Colorado -  https://phet.colorado.edu/el/simulations/category/physics

Πανεπιστήμιο Αθηνών, Βιβλιοθήκη και Κέντρο Πληροφόρησης -  http://www.lib.uoa.gr/

Φωτόδεντρο - http:// photodentro.edu.gr/

Ψηφιακό Αποθετήριο της Κεντρικής Βιβλιοθήκης του ΕΜΠ -   http://dspace.lib.ntua.gr/

Ψηφιακό Αρχείο της ΕΡΤ -  http://archive.ert.gr


[1] τα υποδείγματα Ι και ΙΙ είναι αναρτημένα στη διεύθυνση: http://www.iep.edu.gr/el/component/k2/content/37-synthetikes-ergasies
[2] παράρτημα στο υπόδειγμα ΙΙ