Sarah Frances Whiting

Πρωτοπόρος της επιστημονικής εκπαίδευσης για γυναίκες.

Φωτογραφία της Sarah Whiting από το 1879

Η Sarah Frances Whiting (1847 – 1927) ήταν Αμερικανίδα καθηγήτρια, φυσικός και αστρονόμος.

Γεννήθηκε στις 23 Αυγούστου 1846 στο Wyoming της Νέας Υόρκης. Ο πατέρας της έχοντας εξαιρετική μόρφωση, δίδασκε φυσική φιλοσοφία και μαθηματικά και έτσι το ενδιαφέρον της Whiting για την επιστήμη ξεκίνησε από μικρή ηλικία. Της άρεσε να βοηθά τον πατέρα της να οργανώνει επιστημονικά πειράματα για τα μαθήματά του και από εκείνον διδάχτηκε πειραματικές επιστήμες, μαθηματικά, ελληνικά και λατινικά.

Το 1865, σε ηλικία 18 ετών αποφοίτησε από το κολέγιο  Ingham στο Le Roy της Νέας Υόρκης, το πρώτο γυναικείο πανεπιστήμιο των ΗΠΑ. Μετά δίδαξε για ένα διάστημα στο Ingham  και σε γυμνάσιο θηλέων στο Μπρούκλιν.  Παράλληλα παρακολουθούσε επιστημονικές διαλέξεις με όλες τις εξελίξεις στις φυσικές θεωρίες καθώς και εκθέσεις εργαστηριακού εξοπλισμού. Σύντομα έγινε γνωστή ως μια ενθουσιώδης και αποτελεσματική δασκάλα με μεγάλη εφευρετικότητα στον αυτοσχεδιασμό των πειραματικών συσκευών για τις διαλέξεις της ενώ μοιραζότανε με τους μαθητές της τον ενθουσιασμό της για τις νέες ανακαλύψεις.

Το 1876,  προσλήφθηκε ως καθηγήτρια φυσικής σε ένα νέο πανεπιστήμιο για γυναίκες, το Wellesley College στη Μασαχουσέτη. Τα πρώτα της χρόνια στο Wellesley συμμετείχε επίσης σε μαθήματα εργαστηρίου φυσικής στο MIT με εκπαιδευτή τον καθηγητή Edward Pickering. Το 1878 με τις γνώσεις που είχε αποκτήσει κατόρθωσε να ιδρύσει και να εξοπλίσει το πειραματικό εργαστήριο φυσικής στο Wellesley, το δεύτερο του είδους του στη χώρα μετά το ΜΙΤ και το πρώτο για γυναίκες.

Το 1879, ο Pickering κάλεσε τη Whiting να επισκεφθεί το Αστρονομικό Παρατηρητήριο του Κολλεγίου του Χάρβαρντ και να μελετήσει μερικές από τις πιο πρόσφατες τεχνολογίες που χρησιμοποιούνταν για αστρονομικές έρευνες εκείνη την εποχή, όπως η φασματοσκοπία. Ένα χρόνο μετά, άρχισε να διδάσκει ένα μάθημα πρακτικής αστρονομίας στο Wellesley με τίτλο «Εφαρμοσμένη Φυσική». Αξιοσημείωτο είναι ότι δίδασκε αστρονομία χρησιμοποιώντας μόνο με μια ουράνια σφαίρα και ένα φορητό τηλεσκόπιο 4 ιντσών. Μεταξύ 1896 και 1900, η Γουάιτινγκ βοήθησε την έφορο του κολεγίου Wellesley  τη Sarah Elizabeth Whitin να ιδρύσει  στο κολέγιο ένα αστρονομικό παρατηρητήριο, το «Αστεροσκοπείο Whitin» και στο οποίο έγινε η πρώτη διευθύντρια του.

Το Αστεροσκοπείο Whitin στο Wellesley  το 1935.

Ένα δωμάτιο στο εργαστήριο φυσικής του Wellesley, περίπου το 1893. Τα όργανα περιλαμβάνουν διάφορες ηλεκτροστατικές γεννήτριες ή μηχανές Wimshurst, βάζα Leyden, επαγωγικά πηνία και ένα γαλβανόμετρο.

Το Φεβρουάριο του 1896, λίγο μετά την ανακάλυψη των ακτίνων Χ από τον Γερμανό καθηγητή Röntgen, οι γυναίκες φοιτήτριες στο εργαστήριο φυσικής του κολεγίου Wellesley  μαζί με την καθηγήτριά τους Sarah Whiting ήταν οι πρώτες στις ΗΠΑ που πραγματοποίησαν με επιτυχία ένα πείραμα ακτίνων Χ. Για το πείραμα αυτό μια από τις φοιτήτριες, η μετέπειτα διάσημη αστρονόμος Annie Jump Cannon, στη νεκρολογία της για την καθηγήτρια της που δημοσιεύτηκε στις 4 Νοεμβρίου 1927 στο «Whiting in Science» γράφει: «Μια ιδιαίτερα συναρπαστική στιγμή ήρθε όταν οι πρωινές εφημερίδες της Βοστώνης ανέφεραν την ανακάλυψη των ακτίνων Χ το 1895. Οι προχωρημένοι φοιτητές της φυσικής εκείνης της εποχής θα θυμούνται πάντα τον ζήλο με τον οποίο η δεσποινίς Γουάιτινγκ έστησε αμέσως έναν παλιό σωλήνα Crookes και την απόλαυση όταν πήρε μερικές από τις πρώτες φωτογραφίες που τραβήχτηκαν σε αυτή τη χώρα με νομίσματα μέσα σε ένα πορτοφόλι και κόκαλα στη σάρκα».

Ενδιαφέρον είναι ένα άρθρο που δημοσιεύτηκε τον Αύγουστο του 2020 στο περιοδικό «Physics Today» (εκδίδεται από το Αμερικανικό Ινστιτούτο Φυσικής), με τίτλο « Sarah Frances Whiting and the "Photography of the Invisible"» /  Η Σάρα Φράνσις Γουάιτινγκ και η "φωτογραφία του αόρατου".

Συγγραφείς του άρθρου, δυο καθηγητές του Wellesley, ο John S. Cameron  ομότιμος καθηγητής βιολογικών επιστημών και η Jacqueline Marie Musacchio  καθηγήτρια ιστορίας της τέχνης. Οι δυο τους ερευνώντας την ιστορία της γυναικείας επιστημονικής εκπαίδευσης στο Wellesley, ανακάλυψαν αρχειακό υλικό του έργου της Sarah Frances Whiting. Τα κουτιά περιείχαν κυανότυπους που τυπώθηκαν μετά την έκθεση  αντικειμένων στις ακτίνες Χ. Στο πίσω μέρος των φωτογραφιών υπήρχαν χειρογράφα σχόλια.

Μια ακτινογραφία που λήφθηκε από τη Sarah Frances Whiting το 1896, που δείχνει γυαλιά οράσεως σε δερμάτινη θήκη και ένα μαξιλαράκι γεμάτο με καρφίτσες.

Η συνάδελφος της Sarah Frances Whiting, η Mabel Chase, τοποθετεί το χέρι της σε μια γυάλινη φωτογραφική πλάκα, κάτω από ένα σωλήνα Crookes, για να τραβήξει μια ακτινογραφία των οστών του χεριού της στο εργαστήριο φυσικής του Wellesley,  το 1896.

Η Sarah Frances Whiting με τις φοιτήτριές της στο εργαστήριο φυσικής του Wellesley τη σχολική χρονιά 1895- 96.

Το 1905, το κολέγιο Tufts απένειμε στην Whiting τον τίτλο του επίτιμου διδάκτορα.

Η Whiting αποσύρθηκε από τη θέση της ως καθηγήτρια φυσικής στο Wellesley το 1912, αλλά παρέμεινε ως Διευθύντρια του Αστεροσκοπείου Whitin μέχρι το 1916. Κατείχε τον τίτλο της Ομότιμης Καθηγήτριας μέχρι το θάνατό της στις 12 Σεπτεμβρίου 1927, στο Wilbraham της Μασαχουσέτης .

Η  Sarah Frances Whiting , έγραψε ένα εγχειρίδιο αστρονομίας με τίτλο «Daytime and Evening Exercises in Astronomy for Schools and Colleges»  το 1912 και πολλά άρθρα για την παιδαγωγική των φυσικών επιστημών, όλα μέρος των προσπαθειών της να εκπαιδεύσει την επόμενη γενιά γυναικών επιστημόνων. Ενημερωνόταν επίσης για τις νέες εξελίξεις για να τις συστήσει στις φοιτήτριές της. Γνώρισε τον Thomas Edison και έκανε μια επίδειξη των λαμπτήρων πυρακτώσεως του στην κοινότητα  του κολεγίου Wellesley για να πείσει τους διαχειριστές να επενδύσουν στη νέα του τεχνολογία. Παρακολούθησε μαθήματα στα πανεπιστήμια του Βερολίνου και του Εδιμβούργου και αλληλοεπιδρούσε με ένα ευρύ φάσμα επιστημόνων στις ΗΠΑ και την Ευρώπη, τόσο αυτοπροσώπως όσο και μέσω αλληλογραφίας.

 Πηγές εικόνων:

https://en.wikipedia.org/wiki/Sarah_Frances_Whiting

https://physicstoday.scitation.org/doi/10.1063/PT.3.4545